Jesti za dvoje? Da li sada smijem jesti koliko želim i debljati se isto tako? Pitanja koja mnoge žene postavljaju. Odgovor: Sve ovisi o tome kolika je vaša težina prije trudnoće. Prosječno debljanje tokom trudnoće se kreće između 10-13 kg. Ovisno o početnoj težini debljanje se može kretati u gornjem ili donjem dijelu. Zdrav organizam kod uravnotežene prehrane automatski prilagođava debljanje tokom trudnoće onako kako je za majku i nerođeno dijete najbolje. Kod prejedanja i posljedičnog brzog debljanja povećava se rizik prekomjerne težine kod bebe. Kod pothranjenosti i vrlo niskog povećanja težine povećava se rizik o nedostatku snabdijevanja hranjivih tvari za embrio.
Svaka žena je drugačija i jasna ideja o optimalnoj težini tokom trudnoće ne postoji. Ukoliko se trudnica zdravo hrani i kontinuirano dobija na težini, ne treba se brinuti o svojoj težini. Zdravo tijelo žene reguliše razvoj težine samo od sebe prema veličini embrija. Kod nekih žena počinje primjetno debljanje u prvoj polovini trudnoće, kod drugih žena težina brzo raste tek u posljednjim mjesecima. Ukoliko se buduća majka odjednom naglo udeblja ili skoro nimalo trebali ste provjeriti kod svog ginekologa.
Povećanje tkiva tokom trudnoće (od 5. sedmice trudnoće)
- Majčina mišićna masa se povećava za skoro 2 kg. Tako se majka može lakše nositi s težinom i velikim opsegom struka.
- Krv i limfe se u tijelu majke formiraju: oko 3 kg.
- Maternice i mliječne žlijezde teže oko 1 kg.
- Fetus i posteljica teže oko 5 kg.
- Majčino masno tkivo se povećava za skoro 2 kg. Ono služi za pohranu povećanih hranjivih tvari za predstojeće vrijeme dojenja.
Ono što ostaje nakon poroda jeste: 2 kg mišićne mase, 2 kg masnog tkiva i 0,5 kg mliječnih žlijezda. To znači da se težina, koja je dobijena tokom trudnoće, nakon poroda spušta do 4-5 kg. Ukoliko to nije slučaj, stvoreno je više mišićne mase ili masnog tkiva.
Pažnja od prekomjerne prehrane u trudnoći
Za bebino zdravlje je od velikog značaja da se težina kontinuirano povećava, a da se ne povećava naglo kroz prejedanje. Prekomjernom prehranom u trudnoći povećava se rizik za kasniji razvoj pretilosti kod bebe. To ne mora imati učinak na porođajnu težinu bebe, ali se može manifestirati kasnije u djetinjstvu.
Još jedna opasnost od prekomjerne težine je u stvaranju majčinog masnog tkiva. U masnom tkivu pohranjuju se okolišni toksini koje se kod smanjenja težine tokom trudnoće prenose na embrio. Kod smanjenja tokom dojenja toksini se izlučuju u majčino mlijeko. Iz tog razloga se pretilost ne smije smanjiti tokom trudnoće ili dojenja.
Pothranjene žene bi se trebale više udebljati
Žene koje imaju BMI (Body Mass Index, formula za BMI = kg/m2) imaju nisku pohranu hranjivih tvari i iz tog razloga bi trebali dobiti više od 2 kg masnog tkiva. U masnom tkivu se pohranjuje ne samo energija, već i druge hranjive tvari kao što su vitamini i minerali. Tokom trudnoće fetus uzima sebi kod manjka hranjivih tvari potrebni vitamini iz majčine pohrane. Pohranjene hranjive tvari su važne za proizvodnju mlijeka. Iz tog razloga bi pothranjene žene trebale tokom trudnoće i dojenja uzimati vitaminske tablete i paziti na hranjivu prehranu.
Prosječno debljanje tokom trudnoće
Po pravilu, trudnice počinju dobijati na težini od 5. sedmice trudnoće. Tokom čitave trudnoće žena se u prosjeku deblja od 10 do 13 kg, gdje povećanje težine ovisi o izvornoj težini. Žena sa niskom težinom prije trudnoće (BMI ispod 19) bi se trebale udebljati najmanje 13 kg. Nasuprot tome, žena sa višom težinom (BMI preko 25) bi se trebala udebljati oko 8 kg.
BMI (indeks tjelesne težine) izračunava se na sljedeći način, npr. težina u kg = 55, visina u m = 1,65, pa je 55 kg / (1,65 m x 1,65 m) = 20,20 kg/m2.
| BMI prije trudnoće | Optimalni dobitak na težini tokom trudnoće | Mjesečni dobitak na težini u prosjeku |
| ispod 19,8 | 12,7 do 18,2 kg | 2,3 kg |
| između 19,8 i 26 | 11,4 do 15,9 kg | 1,8 kg |
| 26, 1 i 29 | 6,8 do 11,4 kg | 1,2 kg |
| preko 29 | maksimalno 6,8 kg | 0,9 kg |
| kod blizanačke trudnoće | 15,9 do 20,4 kg | 2,7 kg |
Ovako izgleda moguća raspodjela težine tokom trudnoće sa ukupnim porastom od 12,5 kg:
Majka
- Maternica 970 g
- Grudi 405 g
- Krv 1250 g
- Voda 1680 g
- Mast 3345 g
Dijete
- Fetus 3400 g
- Posteljica 650 g
- Plodna voda 800 g
Sve što morate raditi je razumno jesti i misliti na to da je trudnoj ženi dnevno potrebno 2.500 kalorija. Uravnotežena prehrana uključuje hranjive tvari iz svih skupina hrane:
- oko 10 procenata kalorija treba uzeti iz grupe bjelančevina. Tu spadaju meso, riba, jaja i mahunarke.
- oko 25 procenata kalorija treba uzeti iz mliječnih proizvoda, kao što su puter i sir, kao i ulje i orasi.
- najveći udio sa skoro 55 procenata kalorija treba uzeti iz ugljikohidrata (hljeb, tjestenina, krompir, riža i žitarice).
Neće vam naškoditi ukoliko povremeno jedete čokoladu, ali zapamtite: Višak kilograma iz trudnoće će se jasno pokazati kada vaša beba dođe na svijet. Teško ćete se osloboditi ovih dodatnih kilograma tokom prvih mjeseci majčinstva.
roditelj.ba
