Porođajna masa uvelike ovisi o gestacijskoj dobi, odnosno koliko je vremena dijete provelo u maternici.
Porođajna masa služi kao važna odrednica zdravlja novorođenčadi u budućnosti. Mala porođajna masa povezana je s većom stopom smrtnosti, kao i to da može dijete učiniti osjetljivijim na kardiovaskularne i metaboličke poremećaje kasnije u životu. Nerjetko se susrećemo sa pitanjima od porodice i prijatelja koliko je beba težila nakon poroda. U nastavku teksta donosimo informacije o tome zašto je bitna porođajna masa.
Porođajna masa uvelike ovisi o gestacijskoj dobi, odnosno koliko je vremena dijete provelo u maternici. Za bebe koje su rođene u terminu, prosječna masa je između 2.7 kilograma do 4 kilograma. Ali, za one bebe koje su rođene ili ranije ili kasnije od termina – prosječna masa je malo drugačija. Bebe rođene prije termina uglavnom imaju manju tjelesnu masu jer su kraći period provele u maternici gdje su imale dovoljno hranjivih materijala koji su direktno utjecali na porođajnu masu.
Nerjetko bebe koje su rođene prijevremeno, dakle one koje imaju manju porođajnu masu sklone su zdravstenim komplikacijam poput žutice, anemije, poteškoća s disanjem ili problema sa srcem, zbog kojih često završe na odjelu neonatalne intenzivne njege.
Bebe rođene sa prosječnom i iznad prosječnom masom često nakon poroda gube na težini . Često se to pripisuje procesu prilagođavanja djeteta na spoljnu sredinu, na dojenje ili dohranu ukoliko majka nije u mogućnosti da doji djete. Svakako je vrlo bitno pratiti masu djeteta u prvom mjesecu života, što će svakako biti i preporuka pedijatra nakon napuštanja iz bolnice.
Da li genetika ima uticaja na porođajnu težinu novorođenčeta?
Kada se rodi “krupna” ili “sitna“ beba nerjetko se upoređuje sa roditeljima tj. je li mama krupnija žena ili ne, da li je otac krupniji muškarac ili ne. U posljednje vrijeme, sve veći broj dokaza upućuje na to da i genetski faktori majke i fetusa mogu imati uticaja na porođajnu težinu novorođenčeta.
Kako genetski faktori mogu uticati na porođajnu težinu?
Prema naučnim studijama, zajednički genetski efekti u intrauterinom okruženju mogu značajno utjecati na porođajnu težinu i buduće kardio-metaboličke posljedice novorođenčadi. Genetskom analiza kod majki može se predvidjeti hoće li rođenje biti prerano i da li su ključni hranjivi sastojci, poput glukoze, dostupni na odgovarajućim nivoima. Otkriveno je da je visok nivo glukoze kod majke povezana sa većom porođajnom težinom djeteta. Nadalje, geni koji povećavaju izlučivanje majčinog inzulina i potom smanjuju nivo glukoze kod majke odgovorni su rasta ploda izazvanog inzulinom. Odnosno, ako je razina šećera u krvi konstantno visoka, višak šećera može doći do bebe, a to povećava rizik od nastanka raznih bolesti i stanja. Između ostalog, može doći i do makrosomije, tj. velike bebe. Te bebe mogu biti toliko velike da to uzrokuje probleme prilikom porođaja ili čak zahtijeva porod carskim rezom.
Ostali faktori koji su vezani za majke, a koji utiču na porođajnu težinu novorođenčadi, je gestacijska dužina koju smo već spomenuli, majčinu težinu u trudnoći I da li se radi o prvoj trudnoći. Na primjer, bebe rođene iz prve trudnoće obično su sitnije, manje su dužine I težine u odnosu na drugo ili treće dijete. Mala porođajna težina bebe može biti rezultat lošeg položaja posteljice zbog hipertenzije i preeklampsije majke. Ostali razlozi uključuju status pušenja majke i nisku težinu majke tokom trudnoće.
