Brzi tempo života u današnje vrijeme, donosi niz frustracija i stres. Zbog toga je važno objasniti šta je stres i šta ga izaziva.
Piše: Dr. Jadranka Stanković, spec. psihijatrije
Stres je skup nespecifičnih reakcija organizma na štetne faktore iz životnog okruženja. Stresni faktori iz okruženja se nazivaju stresori. Oni aktiviraju adaptacioni mehanizam u organizmu, koji ima za cilj ponovo uspostaviti ravnotežu organizma sa okolinom. Ovaj odgovor organizma na djelovanje stresora se naziva stres-reakcijom.
Odgovor organizma na štetno djelovanje stresora zavisi od: vrste i dužine djelovanja stresora i genetske predispozicije. Ako je djelovanje stresora dugotrajno i intenzivno može dovesti nastanka ozbiljnih psihičkih kriza kao što su anksioznost i depresija.
Hronični stres djeluje negativno i na fizičko zdravlje između ostalog i zbog toga što izaziva pojačano lučenje kortizola, hormona kore nadbubrežne žlijezde, koji opet djeluje negativno na niz organskih sistema u našem tijelu. Dugotrajna izloženost stresorime može dovesti i do slabljenja imunološkog sistema.
Najveća poteškoća u prepoznavanju stres- reakcije je to što se, ova vrsta odgovora organizma na negativne uticaje iz spoljašne sredine, može manifestovati na potpuno različite načine i na različite organske sisteme. Najčešće se manifestuje kao: nesanica, glavobolja, bol u prsima i mišićima, umor, poremećaj probave, nedostatak motivacije, uznemirenost, neprimjerene reakcije, nedostatak motivacije, smanjen libido, loša koncentracija, pojačan ili smanjen aptetit, povlačenje iz društva, bolesti zavisnosti (alkoholizam i narkomanija), i nizom drugih smetnji koje se u prvom trenutku ne povezuju sa osnovnim uzrokom. Vrlo često ljudima se čini da je stres sastavni dio njihovog života, te smatraju da su takve reakcije normalne što ih dodatno uvodi u različite ozbiljne psihosomatske bolesti.
Nesanica je poseban problem za uspostavljanje normalne funkcije svakog organizma, jer su ljudi koji imaju ovaj problem, lišeni faze odmora tokom noći. Nažalost, poremećaj spavanja je sve češći problem u svijetu, ali i kod nas.
Uzroci nesanice mogu biti subjektivni i objektivni. Tako, različita dnevna zbivanja, emocionalna angažovanost i napetost se smatraju subjektivnim uzrocima, dok bolna stanja, psihijatrijska oboljenja, uzimanje određenih lijekova ili zloupotreba kofeina i nikotina se smatraju objektivnim uzrocima. U periodu menopauze, jedan broj žena, takođe iskusi probleme sa nesanicom, kao posljedica hormonalnog disbalansa u ovom periodu života, što dodatno dovodi do smanjenja kvaliteta života, ali i pogoršava neka druge zdravstvene tegobe, kao što su kardiovaskularna oboljenja.
Veoma je važno prepoznati na vrijeme sve simptome stres-reakcije i adekvatno reagovati kod pojave prvih simptoma stresa. Rizik od pojave simptoma je veoma visok kod savremenog čovjeka. Kod pojave simptoma najbitnije je fokusirati se ne na problem, već na dobra rješenja.
Kao efikasno rješenje, kod pojave prvih simptoma nervoze, uznemirenosti i nesanice, mogu se koristiti biljni lijekovi na bazi valerijane, kao što su Persen, Persen Forte i Neopersen.
Persen obložene tablete i Persen Forte kapsule su biljni lijekovi koji se sastoje od fiksne kombinacije valerijane, matičnjaka i ljute mente mente. Valerijana ima dokazano sedativno i antispazmolitičko djelovanje dok matičnjak i ljuta menta pojačavaju njeno djelovanje. Neopersen je fiksna kombinacija valerijane i pasiflore i posebno je efikasan kod problema sa nesanicom.
Persen, Persen Forte i Neopersen su biljni lijekovi i ne stvaraju ovisnost.
Doziranje zavisi od vrste Persena za koji se osoba odluči, zbog čega se preporučuje doziranje prema uputstvu za upotrebu, koje se nalazi u kutiji lijeka.