Alergijske reakcije su u porastu u čitavom svijetu. Razlozi su brojni. Zagađenje čovjekove okoline je sigurno jedan od razloga učestale pojave alergijskih reakcija već u ranom dojenačkom periodu, ali ne i jedini. Nasljedni, genetski faktori, u nastanku alergije igraju najvažniju ulogu.
Šta je alergija?
Alergija je reakcija obrambenog sistema organizma na neškodljive supstance, DAKLE SUPSTANCE KOJE KOD OSOBA KOJE NISU SKLONE ALERGIJI NE IZAZIVAJU NIKAVE PROMJENE, prisutne u našoj okolini, koje se nazivaju alergeni. Alergijska reakcija je sasvim nepoželjna reakcija za sam organizam alergične osobe, nastala kao posljedica pogrešnog reagovanja obrambenog sistema. Najveći broj alergena su bjelančevine. U dojenačkom periodu najčešće su to nutritivni alergeni, odnosno alergeni koji dospijevaju u organizam putem probavnih organa. To su prije svega neadaptirano mlijeko, odnosno mlijeko drugih životinja, zatim jaja, naročito bjelance jajeta. To su alergeni animalnog porijekla , ali i alergeni koji su prisutni u povrću, tzv. vegetabilni alergeni i u citrusnim plodovima, naročito limunu i naranči.
Alergeni u organizam dojenčeta mogu dospjeti i putem disajnih organa. To su inhalatorni alergeni. U inhalatorne alergene ubraja se peludi trava, korova i drveća, kućna prašina i različite supstance koje su nakon isparenja dospjele u zrak, kao što su različita sredstva za higijenu podova i drugih površina.
Alergeni mogu dospjeti u organizam dojenčeta i putem kože. To mogu da budu sredstva za kupanje i njegu bebine kože, deterđent koji zaostaje nakon pranja u rublju, omekšivači rublja, ali i boje kojima je dizajnirana odjeća i prekrivači bebe.
Koža i sluznice bogate su ćelijama koje učestvuju u imunološkom odgovoru. Zato se prvi simptomi alergije manifestuju upravo na koži i sluznicama.
Koje su najčešće manifestacije alergijske reakcije u dojenačkom periodu
Alergijske reakcije u dojenačkom periodu možemo grubo podijeliti u one koje se manifestuju na koži i na sluznicama.
Promjene na koži manifestuju se otokom, crvenilom, svrbežom i vlaženjem kože. Najčešće se, ukoliko su razlozi alergijske reakcije nutritivni alergeni, prve promjene javljaju u okolini usana i na samim usnama, zatim na koži lica, a onda se prošire na čitavu kožu. Na otečenoj i upaljenoj koži zatim se javljaju bistri mjehurići, tankog pokrova koji brzo pucaju. TO SU ZNACI ATOPIJSKOG DERMATITISA.
Alergeni iz hrane, pored promjena na koži, često su udruženi sa grčevima u trbuhu, proljevom i povraćanjem. Često simptomi od strane probavnih organa traju duže vremena, i sve dok se ne pojave i promjene na koži, kod većine dojenčadi, niti roditelj, niti ljekar ne pomišljaju da su razlozi pojave grčeva, proljeva i povraćanja, alergeni koji su organizam dojenčeta dospjeli hranom. Nutritivni alergeni, dakle alergeni koji se unose putem hrane, i jesu najčešći uzroci nastanka alergijskih manifestacija dojenčeta starijeg od tri mjeseca. Najčešća oboljenja alergijske prirode dojenačkog perioda nastala kao posljedica alergije na alergene unesene hranom, su atopijski dermatitis, kontatni alergijski dermatitis i koprivnjača. Ponekada je i iskusnom dermatologu na osnovu samog izgleda promjena, dakle samo na osnovu kliničke slike, teško razlikovati ova dva oboljenja jer su dosta slična, ako se izuzme koprivnjača koja ima karakterističan i lako prepoznatljiv izgled.
Ako su uzroci alergijske reakcije inhalatorni alergeni, alergeni koji su u organizam dojenčeta dospjeli putem disajnih organa, simptomi alergijske reakcije prisutni na koži, često su udruženi sa znacima alergije disajnih organa. Promjene na koži slične su promjenama u toku alergije na nutritvne alergene, ali su često udružene sa curenjem nosa i znacima bronhitisa.
Za smirenje alergijskih promjena kože i sluznica u opštoj terapiji primjenjuju se antihistaminici. Važno je zapamtiti da se alergijske promjene neće smiriti sve dotle dok alergen ili alergeni dospijevaju u organizam. Važno je da roditelji prate ponašanje djeteta kako bi lakše detektovali sumnjivi alergen na koji se onda mogu uraditi kožni testovi i testovi krvi kako bi se sa sigurnošću tačno utvrdio alergen. Ukoliko se dokaže da je alergen dospio u organizam putem hrane, dokazanu namirnicu treba izbjegavati u prehrani. Izbjegavanje alergena koji dospijevaju u organizam praktično je nemoguće, ali treba nastojati da se umanji UDISANJE ALERGENA stavljanjem VODOM NAVLAŽENIH maski na lice u svim situacijama kada je alergen prisutan u zraku.
